۷ نکته دربارهٔ اخلاق وبلاگی


چگونه با همديگر رفتار پسنديده‌ای داشته باشيم؟

 


برای بهتر شدن رابطه بين کاربران اينترنتی، مشخصاً وبلاگ‌نويسان، از شما دعوت می‌کنيم که در برخورد با ديگران به نکته‌های زير توجه بفرماييد. عمل به آنها اگر به نفع شما نباشد، به زيان شما هم نيست و شما را به عنوان يک عضو خوشرفتار وبلاگستان با شخصيتی مطبوع و پسنديده معرفی خواهد کرد.

وبلاگ‌نويسان عزيز، از شما خواهش می‌کنيم

۱) مزاحم ديگران نشويد. بهترين راه برای جمع کردن خواننده انتخاب موضوع‌های جالب و خوب نوشتن و مرتب نوشتن است. غير از ذوق و قريحه و توانايی، کمی هم صبر و حوصله می‌خواهد تا وبلاگ شما «کشف» شود. بدترين روشی که می‌توانيد انتخاب کنيد، زورچپان کردن آدرس وبلاگتان به مردم، يعنی سر زدن به وبلاگ‌های ديگر و به جا گذاشتن پيام‌هايی نظير «جالب بود. به من هم سر بزن»، نامه‌های گروهی به افرادی که اصلاً شما را نمی‌شناسند و فقط آدرسشان را کيلوکيلو جمع کرده‌ايد، يا پيام گروهی در ياهومسنجر است.

الف) از نوشتن پيام‌های اعصاب‌خردکن دوری کنيد. ديگران هم مثل شما برای نوشتن وبلاگ زحمت می‌کشند، وقت می‌گذارند و پول خرج می‌کنند. بی‌توجهی به نوشته‌ء آنها، در حالی که در آن لحظه مهمان وبلاگشان هستيد، و استفادهٔ سوء و نابجا از بخش پيام برای تبليغ وبلاگ خودتان، نهايت بی‌ادبی است. چنين رفتاری برای شما ويزيتور نمی‌تراشد، مگر اينکه کسی بيايد و به اين کار ناشايست شما اعتراض کند. از نوشتن اشعار خود و ديگران، تبليغ برای گردهمايی‌ها و برنامه‌های جمعی و مقاله‌های مفصل و بيربط با موضوع در قسمت پيام‌ها خودداری کنيد. جای اين کار در پيامگير وبلاگ ديگران نيست. اگر حرف جالبی برای زدن داريد، آن را در وبلاگ خود بنويسيد.

برای تبليغ مناسب نوشته‌های خود پيشنهاد می‌کنيم نوشته‌ء ميزبان را بخوانيد و سعی کنيد يک پيام جالب و خواندنی در رابطه‌ء مستقيم با متن برايش بگذاريد و در قسمت مخصوص اطلاعات مربوط به خود، آدرس وبلاگتان را وارد کنيد. همين کار در اکثر قريب به اتفاق موارد نه تنها توجه ميزبان، بلکه توجه مهمانان ديگر را نيز جلب خواهد کرد و کنجکاوی آنان را نسبت به کسی که اين پيام خوب و جالب را گذاشته، برخواهد انگيخت. ممکن است سرعتش کمتر از گذاشتن پيام کيلويی باشد، اما به شما قول می‌دهيم که در اين مورد، کيفيت بسيار بيشتر از کميت تأثير خواهد گذاشت.

ب) از پراکندن هرزنامه خودداری کنيد. آدرس ايميل درج‌شده در وبلاگ‌ها و وبسايت‌ها برای فرستادن پيام‌های گروهی نيست، آن هم ناخواسته. در فرنگ به اين نوع ايميل اسپم می‌گويند و فرستادنش جرم قضايی محسوب می‌شود. اسپم تنها باعث ايجاد مزاحمت برای گيرنده می‌شود و خشم و ناراحتی او را بر‌می‌انگيزد، بلکه هيچ تأثير مثبتی به نفع شما ندارد. اگر فرصت پاک کردن به موقع اين نوع ايميل‌ها را نداشته باشد حتی ممکن است گنجايش صندوق پستيش پر شده و از گرفتن ايميل‌های مهمتر محروم بماند. عاجزانه از شما تقاضا می‌کنيم که از اين کار دوری بجوييد و خبر نوشتن مطلب جديد در وبلاگتان را برای پانصد نفر آدم بيگناه نفرستيد!

پ) آفلاين‌های گروهی غيرلازم نفرستيد. ياهومسنجر برای برقراری ارتباط با دوستان خودتان است، نه تبليغ برای وبلاگتان (آن هم احتمالاً برای کسانی که شما را نمی‌شناسند) يا فرستادن لينک‌هايی که شايد برای شما جالبند، اما برای ديگران ممکن است غيرجالب و يا تکراری باشند. اگر موضوع واقعاً مهم و واجبی در ميان نيست (که آن هم خيلی به ندرت پيش خواهد آمد!) از گزينهٔ send to all اصلاً استفاده نکنيد.

۲) نه لينک گدايی کنيد و نه برای گرفتنش تپانچه به سينهٔ مردم بگذاريد. لينک دادن، مثل بازديد از وبلاگ شما، زورکی نيست. بده بستان هم ندارد. اينکه شما به وبلاگی لينک داده‌ايد نويسنده‌ء اين وبلاگ را به لينک دادن متقابل موظف نمی‌کند. پس او را در محذور اخلاقی نگذاريد که «من بهت لينک دادم چرا به من لينک نميدی!» اگر کسی از شما خواهش نکرده بود که به وبلاگش لينک بدهيد و سرخود اين کار را کرده‌ايد، از او بابت مقابله به مثل طلبکار نشويد. اگر او از مطالب وبلاگ شما خوشش نيايد، با مشاهده‌ء اين سماجت شما، تنها دو راه برايش می‌ماند: يا بايد به خاطر گير کردن در رودربايستی با دندان‌قروچه به شما لينک بدهد و زير لب فحشی هم به آبا و اجداد شما حواله کند، و يا اذعان کند که اين کار را خوش ندارد و دل شما را بشکند. جلوی اين همه ناراحتی و رنجيدگی در دو طرف قضيه را می‌توان خيلی راحت گرفت: از کسی لينک نخواهيد و ايمان داشته باشيد که اگر خوب بنويسيد، ديگران داوطلبانه و با کمال ميل و بدون خواهش و منت‌کشی لينک وبلاگ شما را در وبلاگ يا وبسايت خود درج خواهند کرد و زود به زود هم سر خواهند زد.

۳) با ديگران همانطور رفتار کنيد که می‌خواهيد با شما رفتار کنند. ادب را رعايت کنيد. دشنام نگوييد. از کلمه‌های ناشايست استفاده نکنيد. دل ديگران را از خود نرنجانيد. اگر نقد می‌کنيد اين کار را با توجه به اصول اخلاقی و احياناً علمی انجام بدهيد. پشت هر سايت اينترنتی و وبلاگ، خواه با نام واقعی و خواه با نام مستعار، انسانی نشسته است. پس قوانين روابط اينترنتی نيز نبايد چندان از قوانين روابط زندگی واقعی دور باشند. صرف اينکه شما گمناميد و دست يافتن به شما ناممکن، صرف اين که می‌توانيد، به اين معنی نيست که پس بايد تمام هنجارهای اخلاقی را به دست فراموشی بسپاريد. پشت اسم‌های مستعار مختلف پنهان نشويد و با پيام‌های جعلی به ديگران حقه نزنيد. چنين کاری نشانهٔ زرنگی نيست. نشانهٔ بزدليست. به قول قديمی‌ها «خوبيت ندارد!». ضمن اين که با مقايسهٔ آی‌پی‌ها مچتان به راحتی گرفته می‌شود.

۴) در واکنش به نوشته‌های ديگران از خود ملايمت و نرمش نشان بدهيد. به جای «چشم در برابر چشم، دندان در برابر دندان» و مقابله به مثل گاهی هم کوتاه بياييد و بزرگی و ازخودگذشتگی نشان بدهيد. برای زنده نگاه داشتن دوستی و مدارا، خطاهای ديگران را ناديده بگيريد و ببخشاييد و آشتی را بر دشمنی و خصومت ارجح بدانيد.

۵) در طراحی وبلاگ خود رعايت حال بازديدکنندگان را بکنيد. از به کار بردن تصويرهای بزرگ (حجيم) يا متحرک و چشمک‌زن، تزئين‌های غيرلازم (مثلاً حروف يا شکل‌هايی که به دنبال نشانهٔ ماوس می‌روند يا باران گل و برف و قلب و غيره)، موزيک زمينه بدون امکان خاموش کردن آن و هر چه که باعث سنگين کردن صفحه و دير باز شدن آن و ايجاد سردرد و سرگيجه برای خواننده می‌شود خودداری کنيد. رنگ نوشته را از رنگ زمينه تا جايی که می‌توانيد متمايز کنيد تا خواندن آن راحتتر باشد. خط روشن روی زمينهٔ تيره هرچقدر هم زيبا باشد، چشم خواننده را اذيت می‌کند.

۶) از خطاهای فاحش تايپی، املايی و دستوری پرهيز کنيد. اگر وقت دوباره خواندن نوشته را نداريد، احتياج به عجله در منتشر کردن آن نيست! خواننده‌های شما مسلماً با کمال ميل يک روز بيشتر صبر خواهند کرد تا متنی پاکيزه‌تر و صحيحتر بخوانند. با آفلاين نوشتن و سر صبر پاکنويس کردن مطلب در هزينهٔ اينترنت صرفه‌جويی می‌کنيد. از مراجعه به فرهنگ لغت غافل نباشيد. نه تنها برای خواننده‌های شما، بلکه برای خود شما هم پرفايده خواهد بود و به معلومات خود می‌افزاييد. روان بنويسيد. استفادهٔ مناسب و به‌جا از علامت‌های مختلف (مثلاً ! ؟ : ، . - البته هر کدام فقط يک عدد!) و پاراگرافبندی نوشته‌ها به روانتر خوانده شدن مطالب شما کمک می‌کنند، کيفيت کارتان را بالا می‌برند و در نهايت به تعداد علاقمندان نوشته‌های شما می‌افزايند.

۷) به حقوق ديگران و ارزش ذوق و ابتکار آنان در خلق اثرهايشان احترام بگذاريد. مطالب ديگران را به نام خودتان منتشر نکنيد. اگر به ذهنتان موضوع جالبی نمی‌رسد، امروز ننويسيد. طوری نمی‌شود! فردا حتماً شما هم ايدهٔ خوبی برای نوشتن پيدا خواهيد کرد. اگر زيبايی نوشتهٔ ديگری شما را تحت تأثير قرار داده، به احترام همين تأثير، به نويسنده امکان بدهيد که در وبلاگ خود با اين نوشته از ديگران پذيرايی کند و نظر آنان را درباره‌اش بخواند. آن را کامل در وبلاگ خود کپی نکنيد. به نوشته لينک بدهيد و حداکثر قسمت کوتاهی از آن را درج کنيد.

اميدواريم با عمل کردن به اين نصايح هر چه زودتر تعداد خواننده‌های وبلاگتان را افزايش بدهيد و از اين رسانهٔ جالب و مهم نهايت استفادهٔ مثبت را داشته باشيد. به اميد ترويج هر چه بيشتر همزيستی مسالمت‌آميز و پربار.

جمعی از اعضای جامعهٔ مجازی فارسی‌زبان